Ευρώ; Με τις πλάτες του δολαρίου...

Το ευρώ δεν υπήρξε ποτέ, ούτε συνιστά «αντίπαλο νόμισμα» στο δολάριο, αλλά αναγκαίο «συμπλήρωμα» στην οικονομία του δολαρίου παγκόσμια. Ενώ τα τελευταία χρόνια έχει διευκολύνει σημαντικά την πιο έντονη «δολαροποίηση» των ευρωπαϊκών οικονομιών, ειδικά των πιο ανεπτυγμένων.

Αυτά προκύπτουν από στοιχεία που έδωσε πρόσφατα στην δημοσιότητα το ΔΝΤ, σχετικά με την διαμόρφωση των παγκόσμιων συναλλαγματικών αποθεμάτων. Το πιο εντυπωσιακό απ’ όλα είναι ότι το 2000 το δολάριο κατέκτησε αισίως το 68% των παγκόσμιων συναλλαγματικών αποθεμάτων. Κι αυτό σε σύγκριση με το 51% που κατείχε το 1991.

Η εντυπωσιακή αυτή αύξηση οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά στην εκπόρθηση των ανεπτυγμένων οικονομιών κι ιδίως των ισχυρών οικονομιών της Ευρωζώνης. Έτσι, τα συναλλαγματικά αποθέματα δολαρίου στις ανεπτυγμένες χώρες κι ειδικά στην Ευρωζώνη, ανέβηκαν απ’ το 44% του συνόλου το 1991, στο 73% του συνόλου για το 2000.

Απ’ ότι φαίνεται, οι οικονομίες της Ευρωζώνης κι ειδικά οι πιο ανεπτυγμένες καταφεύγουν όλο και περισσότερο στο δολάριο για να προετοιμαστούν για την πλήρη εφαρμογή του ευρώ. Έτσι, καθώς ανατέλλει η αυγή του «ενιαίου νομίσματος» στην Ευρωζώνη, η οικονομία των χωρών της εξαρτάται πλέον καθοριστικά απ’ την πορεία και την δυναμική του δολαρίου. Με άλλα λόγια το ευρώ στην ουσία έχει μεταβληθεί – πριν καν αυτό κυκλοφορήσει επίσημα – σε «ψευδώνυμο» του δολαρίου.    

Αυτή η ραγδαία επέκταση του δολαρίου, αποτελεί επιβεβαίωση των ισχυρών δεσμών οικονομικής εξάρτησης των ανεπτυγμένων οικονομιών, ειδικά της ΕΕ και της Ιαπωνίας, απ’ τις ΗΠΑ. Έτσι, το δολάριο σήμερα έχει εξελιχθεί σε βασικό μοχλό «οικονομικής και νομισματικής ενοποίησης» των πάλαι ποτέ τριών «κέντρων ισχύος» της παγκόσμιας οικονομίας. Γι αυτό και δεν πρέπει να μας ξαφνιάζουν οι αναλύσεις κι απ’ τις δυο όχθες του Ατλαντικού, που θεωρούν την ΟΝΕ, την NAFTA και την «ελεύθερη ζώνη εμπορίου της Αμερικής», που προωθεί η Ουάσινγκτον, ως πρόπλασμα, ως προοίμιο μιας ευρύτερης «ενιαίας ευρωατλαντικής ζώνης».

Επιπλέον, παραδοσιακά ισχυρά νομίσματα, όπως η Στερλίνα, το γερμανικό Μάρκο και το γαλλικό Φράγκο, κατέχουν πλέον μια ουσιαστικά περιθωριακή θέση στα παγκόσμια συναλλαγματικά αποθέματα. Ακόμη και η Στερλίνα, το δεύτερο πιο ισχυρό νόμισμα στο παγκόσμιο εμπόριο έως την δεκαετία του ’90, σήμερα κατέχει μια εξαιρετικά περιθωριακή θέση, σ’ όφελος φυσικά του δολαρίου. Είναι κι αυτή μια ακόμη παράμετρος που εξηγεί, τόσο την εντυπωσιακή πολιτική «σύμπνοια» της Βρετανίας με τις ΗΠΑ, όσο και την μεταστροφή της στάσης της σχετικά με την συμμετοχή της στην Ευρωζώνη.