«Οι ολετήρες του Έθνους έχουν υποδουλώσει τη χώρα στρατιωτικά, πολιτικά και οικονομικά».

«Υπόγεια» φυγαδεύτηκε χθες ο πρωθυπουργός από την κηδεία του αγωνιστή Απόστολου (Λάκη) Σάντα, καθώς στον περίβολο του Α΄ Νεκροταφείου, όπου πλήθος κόσμου είχε συγκεντρωθεί για να πει το τελευταίο αντίο στο σύμβολο της Εθνικής Αντίστασης, αρκετοί ήσαν εκείνοι που διαμαρτυρήθηκαν για την παρουσία του.


Συνδέοντας το ηρωικό παρελθόν με το ντροπιαστικό παρόν, οι διαμαρτυρόμενοι φώναξαν συνθήματα όπως «προδότες», «δοσίλογοι» και «ταγματασφαλίτες», τόσο κατά την είσοδο του κ. Παπανδρέου στην εκκλησία των Αγίων Θεοδώρων, όσο και κατά την έξοδό του, όταν εμφανίσθηκε για μια στιγμή πίσω από το εξερχόμενο και καλυμμένο με την ελληνική σημαία φέρετρο, για να… εξαφανιστεί αμέσως, δίκην… μαγικής εικόνας (αφού για μια ανέλπιστη στιγμή στ’ αυτιά του έφτασε το χειροκρότημα προς τον μεγάλο νεκρό).Ο φακός συνέλαβε αυτήν την στιγμή, αλλά όχι και αυτήν της εξαφάνισης...

Αποφασισμένος να «βρίσκεται παντού», όπως και ο ίδιος έχει πει, ο κ. Παπανδρέου παρακολούθησε την νεκρώσιμη ακολουθία μαζί με τον πρώην Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κ. Στεφανόπουλο, τον Πρόεδρο της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ Αλ. Τσίπρα, τον εκπρόσωπο του ΚΚΕ Ν. Σοφιανό, τους πρώην Προέδρους της Βουλής Απ. Κακλαμάνη και Δ. Σιούφα, την αν. υπουργό Εξωτερικών Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, τον πρώην υπουργό Π. Παυλόπουλο, τον Δήμαρχο Αθηναίων Γ. Καμίνη, καθώς και βουλευτές από όλα τα κόμματα. Και κυρίως, τους συγκλονισμένους συναγωνιστές του Σάντα από την Εθνική Αντίσταση, που παρά την ηλικία τους, στέκονταν όλη την ώρα ως τιμητική φρουρά πλάι στο φέρετρο.

Και βέβαια, παρακολούθησαν όλοι τον επικήδειο του Μανώλη Γλέζου, που βαθιά συγκινημένος έκανε τον τελευταίο του διάλογο με τον νεκρό φίλο του:

«Απελευθερωθήκαμε;», ρώτησε ο Γλέζος τον Σάντα στην αποχαιρετιστήρια ομιλία του. Και ο ίδιος του έδωσε για τελευταία φορά φωνή για να απαντήσει: «Ναι, αλλά το κάναμε μόνοι μας, χωρίς καμιά βοήθεια».

«Κερδίσαμε την ανεξαρτησία μας;», ξαναρώτησε ο Γλέζος για τελευταία φορά τον φίλο του, τον άνθρωπο που μαζί κατέβασαν τη σημαία με τη σβάστικα από την Ακρόπολη. «Όχι», ήλθε δυνατή η τελευταία απάντηση του Σάντα. «Οι ολετήρες του Έθνους έχουν υποδουλώσει τη χώρα στρατιωτικά, πολιτικά και οικονομικά».

Με σκυμμένο το κεφάλι και αρκετή αμηχανία, οι πολιτικοί που βρίσκονταν μέσα στην εκκλησία άκουσαν τον Μανώλη Γλέζο να καταγγέλλει την οικονομική υποδούλωση στην οποία οδηγήθηκε η χώρα για την ελευθερία της οποίας χιλιάδες έχασαν τη ζωή τους και για χάρη της οποίας ο ίδιος με τον Σάντα και τους άλλους αγωνιστές έπεσαν στη φωτιά της μάχης και της παρανομίας.

Ίσως για να... μην τους φέρουν σε μεγαλύτερη αμηχανία, από τις τηλεοπτικές μεταδόσεις που ακολούθησαν, αυτός ο φανταστικός - αλλά τόσο αληθινός - του Γλέζου με τον νεκρό φίλο του... επιμελώς παραλείφθηκε.

«Μέρα με την μέρα η θηλιά γύρω από τον λαιμό του λαού σφίγγει όλο και πιο πολύ», φώναξε ο Γλέζος, με τον κόσμο μέσα και έξω από την εκκλησία να τον διακόπτει κάθε τόσο με χειροκροτήματα. Αλλά και αυτό παραλείφθηκε...

Τα χειροκροτήματα έγιναν ακόμη ζωηρότερα, όταν ο Γλέζος αναφέρθηκε στους νέους και στους νεκρούς συντρόφους, που χάθηκαν στο άνθος της ηλικίας τους, πριν προλάβουν να γλεντήσουν στα χοροστάσια της ζωής. Και από τότε, όπως είπε, αυτοί που επέζησαν, τους μνημονεύουν σε όλες τις στιγμές της χαράς που εκείνοι στερήθηκαν.

Ο Μανώλης Γλέζος ολοκλήρωσε την ομιλία του, υποσχόμενος να μην βγάλει από πάνω του τα ωμοφόρια του χρέους και πως «θα συνεχίσει τον αγώνα για να πίνουν οι νέοι ελεύθεροι το κρασί της χαράς».

Επικηδείους εκφώνησαν μόνο ο Γλέζος και η κόρη του εκλιπόντος Αλεξάνδρα, εκπροσωπώντας και την άλλη θυγατέρα, αλλά και τα εγγόνια του.

«Σε θυμούνται και σε τιμούν όλοι», είπε. «Άρα υπάρχει ελπίδα. Είμαστε περήφανοι γιατί ανέβασες στα ύψη την ανθρωπιά, τις αξίες του ήθους, της ηθικής και της ανιδιοτέλειας. Μας μίλαγες για ανθρωπιά, αλληλεγγύη και δικαιοσύνη. Ήσουν διεθνιστής και πατριώτης, ένα ελεύθερο πνεύμα, που δεν έμπαινες σε καλούπια. Γι’ αυτό και πλήρωσες το κόστος γι’ αυτόν το μοναχικό δρόμο που επέλεξες, αν και, όπως μας έλεγες, εκατό επιπλέον χρόνια ζωής να είχες, τα ίδια θα έκανες».

Αξίζει να σημειωθεί ότι στον περίβολο και μέσα στην εκκλησία υπήρχαν πολλοί αστυνομικοί, ενώ οι εκδηλώσεις κατά του πρωθυπουργού επαναλήφθηκαν και κατά την έξοδό του, στον χώρο μπροστά στο καφενείο.