Του Σταύρου Χριστακόπουλου
Καλώς τα παιδιά! Πάλι στα μέρη μας θα βρίσκεται αύριο το τεχνικό κλιμάκιο της τρόικας, καθώς έχει έρθει η ώρα της αξιολόγησης για το αν η Ελλάδα μπορεί να πάρει τα 12 δισ. ευρώ της πέμπτης δόσης του δανείου των 110 δισ. Σύμφωνα με πολλούς (π.χ. «Καθημερινή της Κυριακής») οι τροϊκανοί είναι έτοιμοι για να δείξουν ακόμη και... «κόκκινη κάρτα», δηλαδή να απειλήσουν ευθέως με τη μη παροχή της πέμπτης δόσης.
Σύμφωνα με αυτή την οπτική η τρόικα θα δώσει μια «τελευταία ευκαιρία» στην κυβέρνηση ώστε
● να δεσμευτεί χωρίς «τσαλίμια» σε ένα ακόμη πιο «γενναίο» πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων,
● να εμφανίσει ένα «απολύτως λεπτομερές και αξιόπιστο πρόγραμμα λιτότητας και μείωσης του κράτους έως το 2015»,
● να προχωρήσει στην «πλήρη εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που προβλέπει το Μνημόνιο στις αγορές εργασίας, ενέργειας κ.λπ.».
Όπως σημειώνει η εφημερίδα, «αυτά, κατά την εκτίμησή τους, πρέπει να γίνουν όχι απλώς για να καταβληθεί η πέμπτη δόση του δανείου, αλλά για να μπορεί η Ελλάδα να συζητήσει νέα χρηματοδότησητο 2012».
Όπως πάντως είναι ήδη γνωστό, το σχέδιο αποκρατικοποιήσεων έχει ήδη λάβει την οριστική μορφή του και μάλιστα τα πρώτα 30 προγράμματα έχουν ήδη αποφασιστεί και θα παρουσιαστούν αύριο στο κλιμάκιο της τρόικας. Ο στόχος είναι έσοδα έως 4 δισ. ευρώ το 2011, με στόχο τα 15 δισ. μέχρι το 2013.
Καθώς τα πράγματα έχουν σφίξει για τα καλά, το σχέδιο των αποκρατικοποιήσεων θα πρέπει να γίνει καινόμος του κράτους, στον οποίο θα αναφέρονται το χρονοδιάγραμμα και ο τρόπος με τον οποίο θα γίνει η κάθε αποκρατικοποίηση.
Πετρέλαιο αντί χρέους!
Ωστόσο η σημαντικότερη παρέμβαση στον κυριακάτικο Τύπο για αυτό το μεγάλο θέμα ήλθε από το «Βήμα» το Σάββατο και μάλιστα με το σημείωμα του εκδότη της εφημερίδας Σταύρου Ψυχάρη. Σε ένα πρώτο επίπεδο λοιπόν προέβαινε στην – αυτονόητη και πανθομολογούμενη – διαπίστωση ότι:
«Οι δανεισμοί όμως έχουν όρια και οι δανειστές είναι κατά κανόνα στυγνοί... τοκογλύφοι. Είτε κινούνται στους περιορισμένους χώρους του λιανικού εμπορίου, είτε σαράφηδες είναι, είτε διεθνείς κερδοσκόποι αποκαλούμενοι κατ’ ευφημισμόν “επενδυτές”, ανεβάζουν τα επιτόκια όσο μπορούν και σπεύδουν μακριά από τον πελάτη που εισέρχεται σε διαδικασία χρεοκοπίας».
Σε ένα δεύτερο επίπεδο ο εκδότης του «Βήματος» σημείωνε κάτι επίσης γνωστό και αυτονόητο:
«Είναι εκτός λογικής να περιμένεις από όλους αυτούς τους διεθνείς τραπεζίτες και επενδυτές βοήθεια μεγαλύτερη και διαφορετική από αυτήν που παρέχουν συνήθως οι σαράφηδες. Βοηθούν τον πελάτη να πωλήσει κτήματα ή... ασημικά της οικογένειας για να πληρωθούν οι τοκογλύφοι!».
Το ενδιαφέρον όμως βρισκόταν στην κατάληξη του άρθρου:
«Και τίθεται το ερώτημα: Μπορούμε να γλιτώσουμε τα ασημικά και ταυτοχρόνως να ξεπληρώσουμε τους σαράφηδες; Χρειάζεται φαντασία και τόλμη. Το Αιγαίο λέγεται ότι έχει πετρέλαιο αρκετό – αναφέρονται ποσότητες που μοιάζουν μυθικός πλούτος, και μάλιστα όχι σε γκρίζες περιοχές.
Η κυβέρνηση έχει τη δυνατότητα και την υποχρέωση να διερευνήσει το ζήτημα. Φαντασθείτε τι αλλάζει, αν μπορούν να προπωληθούν πετρέλαια αξίας ικανής να καλύψει τα ελλείμματα! Οι απαιτούμενοι χειρισμοί και ο εντοπισμός των αναγκαίων συμμάχων (και συνεταίρων) είναι υποχρέωση της κυβερνήσεως».
Η θεωρία αυτή δεν είναι άγνωστη. Η αντίληψη και η προτροπή η Ελλάδα, εκτός από τις υποδομές της, να πουλήσει εκ των προτέρων τον ορυκτό πλούτο της για να «ξεχρεώσει» έχει ήδη αρχίσει να προτείνεται με διάφορους τρόπους, από αμφίβολης εγκυρότητας τηλεοπτικές έρευνες έως έντυπες ανάλογες προτάσεις.
Το ότι κανείς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει ή να τεκμηριώσει ούτε την ύπαρξη αυτού του τόσο μεγάλου πλούτου ούτε μια προσέγγιση της αξίας του προφανώς περνά πάντα σε δεύτερη μοίρα. Όσο για το αν η «προπώληση» τέτοιων περιουσιακών στοιχείων αποτελεί θεμιτή πρακτική, ας το αφήσουμε στην άκρη προς το παρόν.
Ένα γιγάντιο swap!
Επί της ουσίας αυτό που ζητείται από πολλές πλευρές είναι να προχωρήσει η κυβέρνηση σε ένα γιγάντιο swap – ανταλλαγή χρέους με περιουσιακά στοιχεία της Ελλάδας. Ανοιχτές όμως οι θύρες, καθώς ήδη η κυβέρνηση αυτό ακριβώς υλοποιεί!
Και το λέμε διότι ήδη η κυβέρνηση έχει διαβεί τον Ρουβίκωνα επιζητώντας να κατοχυρωθεί και νομικά η απαίτηση της τρόικας, όπως διατυπώθηκε με εκείνη την απίστευτα επιθετική συνέντευξη τύπου στις 11.2.2011: οι εισπράξεις των 50 δισ. από το πλήρες ξεπούλημα να πάνε αποκλειστικά στην εξυπηρέτηση του χρέους.
Το είχε περιγράψει άλλωστε την ίδια εκείνη μέρα ο επικεφαλής της αποστολής του ΔΝΤ στην ΕλλάδαΜπομπ Τράα, που, στην πρώτη επίσημη εμφάνισή του στην Αθήνα, σε συνέδριο της Τράπεζας της Ελλάδος, και μάλιστα ακριβώς με τον τρόπο που χρησιμοποιεί και ο Στ. Ψυχάρης:
«Ανταλλάξτε το χρέος με κρατικούς πόρους και ακίνητα. Η κυβέρνηση πρέπει να ενεργοποιηθεί σε αυτόν τον τομέα. Χρησιμοποιήστε τα κέρδη για να εξαγοράσετε το χρέος με έκπτωση (discount). Μην ανησυχείτε για τις τιμές, απλώς κάντε διαφανείς δημοπρασίες».
Όλα λοιπόν δείχνουν – και όσο στενεύουν τα περιθώρια οι ενδείξεις πληθαίνουν – πως το επίκεντρο της άθλιας επιλογής του δανεισμού από την τρόικα, η οποία καταστρέφει την ελληνική οικονομία, αλλά και των ακόμη χειρότερων όρων με τους οποίους μας δάνεισε, βρισκόταν ακριβώς εκεί: στη δημόσια - εθνικήπεριουσία.
Και, αν σήμερα μιλάμε για τα πρώτα 50 δισ. ευρώ, ας μην ξεχνάμε ότι ο ίδιος ο πρωθυπουργός, σε ένα από τα αμερικανικά ταξίδια του, έχει κάνει λόγο για ελληνική περιουσία κοντά στα 300 δισ. ευρώ. Ή ότι ο επικεφαλής του ΙΟΒΕ Ι. Στουρνάρας τις προηγούμενες μέρες, σε συνέντευξή του στη Suddeutsche Zeitung, την προσδιόρισε αναλόγως: «Η Ελλάδα έχει μεγάλη ακίνητη περιουσία που η αξία της ανέρχεται στα 280 δις. ευρώ».
Μάλιστα ο ίδιος θεωρεί πως «αν προχωρήσουμε σε αποκρατικοποιήσεις 50 δισ., ευρώ, θα είμαστε στον μέσο όρο της Ε.Ε., ήτοι στο 125% επί του ΑΕΠ». Στη δε ερώτηση «Τι να πουλήσει η Ελλάδα;», ο κ. Στουρνάρας απάντησε ευθαρσώς: «Την κρατική συμμετοχή στις ΔΕΚΟ, που είναι η ιερή αγελάδα, ή δημόσια γη, όπως κάνει το Μαρόκο. Η Ελλάδα δεν έχει εξαντλήσει όλες τις δυνατότητες».
Προφανώς δεν τις έχει... εξαντλήσει. Αντιθέτως τώρα μόλις αρχίζει το πάρτι. Το οποίο όλο και συχνότερα γίνεται πρώτο θέμα στην ατζέντα – ακριβώς την ώρα που οι Έλληνες ξεχνιούνται με γάμους εστεμμένων και διάφορες άλλες παπάρες του ιδίου μεγέθους.
Το ψάρι και οι ψαράδες
Ας επιστρέψουμε όμως εκεί απ’ όπου πρακτικά αρχίσαμε, στο πολύ σημαντικό άρθρο του Στ. Ψυχάρη στο τελευταίο «Βήμα της Κυριακής», και ας δούμε την εισαγωγή του:
«Είναι γνωστή η συμβουλή: αν θέλεις να βοηθήσεις έναν φτωχό, μην του χαρίζεις ένα ψάρι, μάθε τον να ψαρεύει! Στην περίπτωση της (πτωχής, φευ...) Ελλάδας οι ευρωπαίοι εταίροι μας φαίνεται να ακολουθούν την πρώτη και λανθασμένη οδηγία...
Ζητούν από την Ελλάδα να κάνει σκληρές οικονομίες, αποστραγγίζεται οικονομικώς η χώρα, “μαθαίνομε” πώς να πληρώνομε όλο και περισσότερους φόρους, αλλά κανείς δεν μας λέει πώς η χώρα αυτή θα καταστεί οικονομικώς αυτάρκης, πώς θα παύσει να ζητεί δανεικά σήμερα για να πληρώσει τα δανεικά τού χθες.
Οι δανεισμοί όμως έχουν όρια και οι δανειστές είναι κατά κανόνα στυγνοί... τοκογλύφοι. Είτε κινούνται στους περιορισμένους χώρους του λιανικού εμπορίου, είτε σαράφηδες είναι, είτε διεθνείς κερδοσκόποι αποκαλούμενοι κατ’ ευφημισμόν “επενδυτές”, ανεβάζουν τα επιτόκια όσο μπορούν και σπεύδουν μακριά από τον πελάτη που εισέρχεται σε διαδικασία χρεοκοπίας.
Είναι εκτός λογικής να περιμένεις από όλους αυτούς τους διεθνείς τραπεζίτες και επενδυτές βοήθεια μεγαλύτερη και διαφορετική από αυτήν που παρέχουν συνήθως οι σαράφηδες. Βοηθούν τον πελάτη να πωλήσει κτήματα ή... ασημικά της οικογένειας για να πληρωθούν οι τοκογλύφοι!».
Εύλογες λοιπόν οι απορίες:
1. Τι μέλλον μπορεί να έχει μια χρεοκοπημένη χώρα παραδομένη στους τοκογλύφους, η οποία πληρώνει όλο και περισσότερους φόρους χωρίς αντίκρισμα;
2. Τι μέλλον θα έχει μια χώρα παραδομένη σε σαράφηδες που απλώς την ωθούν να πουλήσει κάθε είδους ασημικά;
3. Τι ανάκαμψη μπορεί να περιμένει μια χώρα η οποία, την επομένη του ξεπουλήματός της, θα βρίσκεται χωρίς περιουσία, πλουτοπαραγωγικούς πόρους και στοιχειώδη ανεξαρτησία;
Άλλωστε, όπως σημείωνε η ιστοσελίδα XrimaNews τον Φεβρουάριο του 2011, την επομένη της φοβερής εκείνης συνέντευξης της τρόικας:
«Το χρέος στις 12 Φεβρουαρίου 2011 κυμαίνεται στα 345 δισ. ευρώ. Αν η Ελλάδα πουλήσει μέχρι το 2015 κρατική περιουσία ύψους 50 δισ. ευρώ, τότε, σύμφωνα με τους υπολογισμούς, στις 12 Φεβρουαρίου 2015 το χρέος θα κυμαίνεται στα... 345 δισ. ευρώ, δηλαδή όσο ακριβώς είναι σήμερα που η Τρόικα προτείνει να πουληθεί κρατική περιουσία ύψους 50 δισ. ευρώ».
Για ποιον λόγο δηλαδή να γίνουμε... Μαρόκο, μια χώρα πλήρως εξαρτημένη από τον τουρισμό, όπως μας συμβουλεύει ο κ. Στουρνάρας; Ίσως για να φτάσουμε να διαδηλώνουμε κι εμείς, όπως τώρα οι Μαροκινοί, ζητώντας περισσότερη δημοκρατία αντί της επικρατούσας κρατικής διαφθοράς. Ή, ίσως, για να μετράμε βομβιστικές επιθέσεις δεκάδων νεκρών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου